با توجه به تعریف علائم تجاری بطور خلاصه می توان نقش و کارکردهای علائم تجاری را به شرح ذیل احصاء نمود.
اولین و مهمترین کارکرد علامت تجاری تمایز محصولات یا خدمات یک شرکت از خدمات و محصولات سایر شرکت ها و یا متمایز کردن محصولات و خدمات یک شرکت از سایر خدمات و محصولات سایر شرکت ها و یا متمایز کردن محصولات و خدمات یک شرکت از سایر خدمات و محصولات همان شرکت است. با توجه به این کارکرد علائم تجاری انتخاب مصرف کنندگان را به هنگام خرید کالاهای خاص یا استفاده از خدمات خاص تسهیل می کند. همچنین به مصرف کنندگان کمک می کند تا کالا یا خدماتی را که قبلا می شناختند یا از طریق آگهی مطلع شده اند، تشخیص دهند. به عبارت دیگر وظیفه و نقش یک علامت تجاری این است که مصرف کنندگان را قادر می سازند محصول یک شرکت خاصی را شناسایی کنند و آنرا از عین یا مشابه محصولات رقیبان تشخیص دهند. مصرف کنندگان که از یک محصول خاص رضایت دارند احتمال دارد در آینده مجددا همان محصول را خریداری یا از آن استفاده کنند بنابراین برای نیل به این منظور باید بتوانند محصولات یکسان یا مشابه را از یکدیگر تمیز دهند. و علامت تجاری می تواند برای تمیز محصولات شرکت ها از یکدیگر به مصرف کننده کمک کند.

علائم تجاری -ثبت علائم تجاری

خلاصه اینکه علامت تجاری یک نشان است و در معنای وسیع کلمه روی کالا یا در رابطه با کالا برای معین کردن مبدا آن کالا به کار می رود و دقیقا صاحب کالا و خدمات را مشخص می نماید. به عبارت دیگر علامت تجاری را از این حیث می توان از دو منطر و دیدگاه مورد بررسی قرارداد از نطر تولید کننده کالا علامت تجاری نوآوری را بهبود می بخشد سرمایه گذاری را حمایت می کند و همچنین با حفظ ماهیت و کیفیت کالا بازاریابی آن را تسهیل و ارتقا می بخشد و از نگاه مشتری نیز علامت تجاری او را از طریق تضمین مبدا و کیفیت و ماهیت کالا تسهیل می کند.
دومین عملکرد علائم تجاری اشاره به شرکت خصوصی است که خدمات یا کالاهایی را در بازار عرضه می کند، یعنی نشانه (ششناسایی) مبدا کالاها یا خدماتی می شود که علامت تجاری در موردشان به کار می رود. علائم تجاری نه تنها و نه همیشه به این طریق بین کالاها یا خدمات تمایز ایجاد می کنند بلکه بین آن ها در ارتباط با یک شرکت بخصوص، یعنی، شرکتی که منشا خدمات و کالاهاست تمایز ایجاد می کنند. بدین ترتیب علائم تجاری بین کالاها و خدماتی که از یک منبع می باشند، و یا بین محصولات و خدمات مشابه یا یکسان در سایر منابع یا به عبارتی سایر شرکت هایی که چنان خدمات و کالاهایی را ارائه می کنند تفاوت ایجاد می نماید. این عملکرد در تعریف حوزه ی حمایت از علائم تجاری اهمیت دارد و یک ابزار و وسیله قاطع برای تشخیص این حمایت است که آیا سک مصرف کننده معمولی با توجه به علائم تجاری مشابه یا یکسان مربوط به خدمات یا کالاهای یک نوع یا انواع مشابه ممکن است باور کند این کالاها یا خدمات از یک نوع و از یک شرکت منشاء می گیرند.
سومین نقش علائم تجاری اشاره به کیفیت خاص کالاها و خدماتی است که علامت تجاری در موردشان به کار می رود. این وظیفه همیشه به رسمیت شناخته نمی شود. در حقیقت عملکرد علائم تجاری در قبال کیفیت یکس موضوعات اصلی مورد مناقشه در قانون علائم تجاری است. دلایلی که بدان لحاظ گفته می شود علائم تجاری وظیفه دارند به کیفیت بخصوص کالاها و خدماتی که بیانگر آن می باشند، اشاره نمایند را می توان به صورت زیر خلاصه کرد.
علائم تجاری فقط غالبا توسط یک شرکت به کار برده نمی شود زیرا صاحب یک علامت تجاری می تواند جواز استفاده از آن را به سایر شرکت ها واگذار کند. بدین لحاظ ضروری است که صاحب جواز (شرکت دوم) استانداردهای کیفی صاحب علامت تجاری را رعایت کند. از این گذشته شرکت های تجاری اغلب علائم تجاری را برای محصولاتی که از منابع مختلف کسب می کنند، بکار می برند بدین ترتیب محصولات اگرچه از یک شرکت منشاا نمی گیرند، لیکن باید با برخی ویژگی های مشترک و استانداردهای کیفی که با (محصولات) مالک علامت تجاری تداعی می شود مطابقت داشته باشند. بنابراین مالک یک علامت تجاری تعیین می نماید که فقط آن دسته از محصولاتی که مطابق با استانداردها و شرایط کیفی باشند با علامت تجاری مربوط ارائه شوند، در چنین مواردی، مالک علامت تجاری مسئول تولید محصولات نمی باشد، لکه مسئولیت انتخاب این استانداردها و شرایط کیفی را به عهده دارد، که این نیز خود به همان اندازه حائز اهمیت است. این حقیقت که حتی در جایی که مالک علامت تجاری سازنده یک کالای بخصوصی است، در روند تولید از اجزایی استفاده می شود که توسط مالک علامت تجاری تولید نشده بلکه توسط وی انتخاب شده اند، نیز دلیل دیگر بر این مدعا است.
خلاصه اینکه مشتریان و مصرف کنندگان اغلب با برخی از علائم تجاری وابستگی معنوی پیدا می کنند که دلیل عمده آن مجموعه ای از کیفیت ها یا ویژپی های مطلوبی است، که در کالاهایی که این علائم تجاری بر آن ها درج شده اند، دیده می شوند. همچنین علائم تجاری انگیزه ای برای شرکت ها به وجود می آورند تا در حفط و بهبود کیفیت محصول شان سرمایه گذاری کنند و از این طریق شهرت مثبت محصولاتی را که با علامت تجاری آن ها عرضه می شوند را تضمین کنند.
چهارمین نقش و کارکرد علامت تجاری افزایش بازاریابی و فروش محصولات و بازاریابی و ارائه خدمات است. این عملکرد در دنیای امروز از اهمیت زیادی برخوردار است. علائم تجاری نه تنها برای متمایز کردن و یا اشاره به یک شرکت بخصوص یا یک کیفیت ویژه و بخصوصی به کار می روند، بلکه در افزایش فروش نیز سهم دارند. علامت تجاری که برای این منظور انتخاب می شود، باید با دقت برگزیده شود و می بایست برای مصرف کننده جاذبه داشته باشد و در وی احساس علاقه و اعتماد ایجاد کند به همین دلیل است که گاهی این وظیفه علائم تجاری را "عملکرد جاذبه" می نامند.
خلاصه اینکه می توان گفت از این حیث علامت تجاری در واقع یک ویزیتور و فروشنده خاموش و خاتق و آفریننده است که با ایجاد سرقفلی و تضمین اعتماد خریداران به اینکه کالاهای دارای علامت تجاری معیت واجد کیفیت مورد نظر او هستند، بازار فروش کالاها را تحریک و توسعه و افزایش می دهد و باید گفت که در اصل و عملا این علائم هستند که کالاها را به فروش می رسانند و از این نظر و دیدگاه، هر چه علائم قدرت و تمیز دهندگی شان بیشتر باشد، قدرت بازاریابی و فروش آن ها نیز بیشتر خواهد بود.
چنانچه علائم تجاری به دقت انتخاب شوند برای اکثر شرکت ها دارائی تجاری ارزشمند محسوب می شوند. امروزه ارزش برخی از علائم تجاری مشهور در دنیا مانند علامت تجاری کوکاکولا و IBM هر یک بیش از 50 میلیارد دلار آمریکا برآورده شده است. البته دلیل این اهمیت این است که مصرف کنندگان برای علائم تجاری، شهرت آنها، و وجهه آن ها و مجموعه ای از کیفیت های مطلوب که به علامت نسبت می دهند ارزش قائل هستند و برای محصولی که دارای علامت تجاری است که می شناسند و انتظارات آن ها را برآورده می کنند حاضرند پول بیشتری بپردازند.
به عبارت دیگر وجهه و شهرت یک شرکت اعتمادی در جامعه و بین احاد مردم ایجاد می کند که اساس بوجود آمدن مشتریان وفادار است و بدین ترتیب این امر ارزش سرقفلی یک شرکت را ارتقا می بخشد.