پنج وضعیتِ اندامی بدن که باعث تفکر خلاق می‌شود
اخیرا مطلبی در خصوص تفکر و خلاقیت خواندم که برایم بسیار جالب بود. تحقیقاتی که به صورت آزمایش‌های عملی روی دواطلبین انجام شده و نتایج حیرت‌انگیزی داشتند.
بر اساس تحقیقات جدید روانشناسی، تفکر خارج از چهارچوب، به معنای واقعی کلمه نه در داخل آن، باعث خلاقیت بیشتر می‌شود. معانی زیادی در اطراف “خلاقیت” شناور است. صحبت بر سر تفکر خارج از چهارچوب، دودوتا کردن، توانایی بررسی و دیدنِ زوایای گوناگون فکر است.
اما آیا اینها فقط در حد استعاره هستند؟ و یا با به کارگیری آنها به معنای واقعی کلمه می‌توان خلاقیت را افزایش داد؟ ما می‌دانیم ذهنمان از راه‌های متنوعی با بدنمان ارتباط برقرار می‌کند، بنابر‌این چه می‌شود اگر این مفاهیم ذهنی به صورت فیزیکی هم کاربرد داشته باشند؟
این سوال Leung و همکارانش بود. بررسی در یک مطالعه جدید منتشر شده در مجله علوم روانشناختی در حوزه‌ی خلاقیت و شناخت تجسم، پنج مطالعه روی افراد انجام گرفت و مشاهده کردند که قدرت خلاقیت شرکتکنندگان به سادگی با تغییر وضعیت‌شان بیشتر می‌شود.
۱- از یک‌طرف، از سوی دیگر
با در کنار هم گذاشتن دو فکر نامربوط، می‌توان در اغلب موارد به ایده‌های خلاق رسید. وقتی که قادریم یک مشکل را از دو جنبه ببینیم، به احتمال زیاد در حال تلاش برای پیدا کردن راهی هستیم تا آنها را ادغام کنیم. این یعنی” از یک‌طرف، از سوی دیگر.”
خب، چه می‌شود اگر در تلاش برای حل مشکل هستید به صورت جسمانی یک دستتان را بالا بگیرید و آن را دنبال کنید؟ ممکن است این یک سیگنال به ضمیر ناخود‌آگاه بفرستد و آن را تشویق کند تا مشکل را از زوایای بیشتری ببینید؟ Leung و بقیه‌ی دست‌اندرکاران متوجه شدند کسانی که با هر دو دست اشاره‌هایی می‌کردند، با افکار جدیدتری در مقایسه با کسانی که فقط با یک دست اشاره‌هایی می‌کردند ظاهر شدند.
۲- به معنای واقعی کلمه، خارج از چهارچوب باشید
فکر کردنِ خارج از چهارچوب، قالب‌ها را شکستن و… واقعاً این روزها تبدیل به کلیشه شده و به وفور استفاده می‌شود. با این وجود، لئونگ در تحقیق خود از شرکتکنندگان خواست در معنای واقعی کلمه در داخل جعبه‌هایی بنشینند در حالی که آزمون خلاقیت جریان داشت، به صورت معجزه‌آسایی کسانی که خارج از جعبه‌ها بودند ایده‌های خلاقانه‌ی بیشتری نسبت به افرادی داشتند که در داخل جعبه‌ها نشسته بودند!
۳- در اطراف پرسه بزنید، نه در یک مربع
لئونگ دریافت کسانی که ایده‌های خلاقانه‌ای دارند، معمولا در اطراف به صورت تصادفی و آزادانه قدم می‌زنند و کسانی که در یک مربع راه می‌روند و یا اصلا حرکتی نداشتند ایده‌های خلاقانه‌ی کمتری داشتند.
۴- قرار دادنِ دو دو تا چهارتا
گاهی اوقات با کمترین امکاناتی که در دست داریم هم باید کارهایی انجام بدهیم که به صورت منطقی باهم همخوانی داشته باشند، به عنوان مثال اگر ۲ و ۲ را کنار هم قرار دادیم، حاصل، عددی غیرمنطقی مثل ۱۷ نباشد!. این همان چیزی‌ست که روانشناسان آن را تفکر همگرا می‌نامند و وقتی اتفاق می‌افتد که مهارت‌ها و دانش‌مان را در یک مشکل به کار می‌گیریم.
۵- آن را تصور کنید
آیا سخت است که در اطراف قدم بزنید؟ این مطالعه‌ی آخر برای شماست!. شرکتکنندگان به تماشای نمادی نشستند که آزادانه در‌حال حرکت بود و یا در یک مربع راه می‌رفت. با توجه به نتایج، کسانی که به تماشای نمادی که آزادانه سرگردان بودند ایده‌های غیرمتعارفی نسبت به بقیه داشتند.
این خیلی خوبه! چون نشان می‌دهد که حالت بدن زیاد هم مهم نیست! البته به اندازه‌ی حالت ذهنی که به شخص جرات می‌دهد. پیشنهاد می‌شود این حالت‌های بدن را به اندازه‌ی کافی در خدمت بگیرید تا بتوانید ذهن خلاق‌تری داشته باشید.