فرایند لغو علامت و اثر آن

حذف علامت تجاری ثبت شده در دفتر ثبت علائم با توجه به قوانین ملی کشورها عموما توسط دادگاه های ذیصلاح صورت میگیرد. این تصمیم پس از دادن فرصت معقول و متعارف به صاحب علامت تجاری و استماع مدافعات او اتخاذ می شود. در برخی از نظام های ملی این اقدام بدوادر مرجع ثبت صورت میگیرد و در صورت اعتراض معترضقابل رسیدگی و تجدید نظر در مراجع قضایی است.
در برخی دیگر از نظام ها، ذینفع مخیر است که برای طرح دعوی به هریک از مراجع قضایی یا اداری ذیصلاح مراجعه کند و درخواست حذف علامت تجاری ثبت شده را نماید.افرادی که میتوانند درخواست حذف علامت از دفتر ثبت را بدهند که در خصوص مورد ذینفع باشند یا اینکه از جمله مقامات صلاحیتدار باشند. ذینفع میتواند رقباء تجاری صاحب علامت یا شرکت هایی باشند که در رابطه با کالاها یا خدماتی که علامت تجاری برای آنها به ثبت رسیده است فعالیت دارند.
ضرورت طرح شکایت حذف علامت ثبت شده از دفتر ثبت از سوی ذینفع بخاطر این است که افراد با طرح دعاوی واهی موجب اذیت و آزار صاحب علامت تجاری ثبت شده نگردند. در رابطه با برخی از مصادیق حذف علامت از دفتر ثبت، از قبیل ژنریک شدن یا عدم استفاده، چون بحث منافع عمومی مطرح است ذینفع میتواند یک شخص یا مقامی باشد که با توجه به قوانین ملی صلاحیت دار میتواند دادستان یا مقامات اتاق بازرگانی باشند، در صورتی که چارچوب قوانین و مقررات مربوط تاسیس شده باشند. البته همانطور که گفتیم مرجع صلاحیت دار برای اتخاذ تصمیم، از صاحب علامت ثبت شده دعوت میکند چنانچه دلیل یا دلایلی در رد ادعای خواهان دارد ارائه دهد و چنانچه صاحب علامت علیرغم دعوت به دادگاه حاضر نشود مرجع صلاحیتدار با توجه به قوانین و مقررات مربوط اتخاذ تصمیم می کند.
دادگاه با توجه به دلایل و مستندات ارائه شده از سوی خواهان و دفاعیات خوانده مبادرت به اتخاذ تصمیم می نماید، این تصمیم می تواند منجر به حذف کلی یا قسمتی از علامت تجاری ثبت شده در دفتر ثبت علائم گردد. منظور از حذف قسمتی از علامت این است که حکم دادگاه در رابطه با حذف علامت از دفتر ثبت نسبت به برخی از کالاها یا خدمات باشد، نه کل آن. البته چنانچه علامت تجاری ثبت شده ژنریک شود در این صورت علامت قدرت تمیز دهندگی خود را نسبت به کالاها و خدماتی که برای آن به ثبت رسیده است از دست میدهد و اصولا در این مصادیق حف جزئی وجود ندارد و عمدتا حذف به صورت کلی است.
نکته مهم دیگر در این قسمت به آن پرداخته شود اثر رای قطعی است که دادگاه ذیصلاح در خصوص مورد صادر می کند. آیا اثر رای به ماقبل برمیگردد و علامت ثبت شده از زمان ثبت، حذف و آثار آن زائل می گردد یا اینکه از زمانی که علامت ژنریک و یا 5 سال یا 3سال عدم استفاده تکمیل شده است.
آنچه که مسلم است تاریخ صدور حکم قطعی دادگاه یا گزارش اداره مربوط نمیتواند مبدا اثر باشد و بطور کلی در بسیاری از نظام ها اثر حکم یاد شده از زمانی است که علت یا علل حذف علامت از دفتر ثبت علائم، اعم از ژنریک شدن یا عدم استفاده، حادث و عارض شده است. بخاطر همین امر است که ذکر و تعیین تاریخ علت یا علل حذف ،امری مهم و عامل تعیین کننده در رابطه با تعیین مبداء اثر حکم است. همچنین مراتب حذف علامت ثبت شده از دفتر ثبت علائم باید جهت اطلاع اشخاص ثالث توسط اداره ثبت علائم منتشر شود.
در خاتمه لازم به ذکر است که با توجه به قانون مصوب 1386 و آیین نامه مربوط به آن، هر شخصی که ذینفع باشد، میتواند در خصوص موارد فوق مدعی باشد و با طرح دعوی دادگاه های عمومی تهران درخواست لغو علامت ثبت شده را تسلیم دارد. دادگاه یاد شده نیز درچارچوب قوانین و مقررات مربوط از جمله قانون آیین دادرسی مدنی نسبت به موضوع رسیدگی و حکم مقتضی را صادر می کند.