طبق تعریف انجمن بازاریابی امریکا، برند یا نمانام، (به انگلیسی: Brand) یک نام، عبارت، طرح، نماد یا هر ویژگی دیگری است که مشخصکننده خدمات یا فروشنده محصولی خاص باشد که به وسیله آن از دیگر محصولات و خدمات مشابه متمایز میگردد. عنوان قانونی برای برند، نشان تجاری است.
برند مجموعه گره های ذهنی یا تداعیات کارکردی، احساسی، عقلی و مزیت هایی است که ذهن بازار هدف را اشغال نموده است. تداعی معانی و برقراری ارتباط با تصاویر و نشانه ها از مزایا و فواید یک برند است. این مزایا یا فواید برند است که مبنای تصمیم گیری برای خرید آن واقع خواهد شد.
برند، همان چیزی است که مخاطب با دیدن، شنیدن، حس کردن و یا هرگونه ارتباطی با آن بصورت ذهنی (Conceptual)، دیداری (Visual) یا شنیداری (Verbal) صفات و ویژگیهای آن را در ذهن و قلب خود تداعی میکند.
برند شامل همه احساسات، ویژگی ها و مفاهیمی است که به یک نام گره خورده است؛ برند، برداشت افراد از یک نام است.
در فارسی واژه برند معمولا برای اشاره به محصول یا خدمتی به کار میرود که ارزش اعتباری و اجتماعی بالایی داشته باشد. به بیان دیگر برند دارای ماهیت اجتماعی است و برندهای قدرتمند آنهایی هستند که افراد نسبت به آنها حس مالکیت دارند و برای مثال میگویند: «این برند، اسم برند دلخواه من است». نمانامهای برتر میتوانند هیجان و عواطف مصرفکنندگان خود را برانگیزند و مشتریان نیز به این نامها اعتماد داشته و از آنها انتظار خلق ایدههای برتر و نوآوری در محصولاتشان را دارند.
در این راستا موضوع وفاداری به برند از مهمترین موضوعات موردتوجه شرکتها میباشد و شرکتها همواره به دنبال راههایی برای کسب و جلب وفاداری مشتریان میباشند. یکی از مهمترین معیارهای وفاداری به برند، عامل یادآوری و بازآوری برند با گروه کالایی خاص میباشد که زمینه را برای خریدهای مجدد مشتریان فراهم میآورد.
یک برند نیرومند باید از این صفات برخوردار باشد: ۱. تناسب ۲. جایگاه مناسب ۳. تحمل پذیری ۴. اعتبار ۵. الهام بخشی ۶. بی همتایی ۷. جذابیت
برند از نظر مصرف کننده یعنی: ۱. منشا یا مبدا محصول ۲. واگذاری مسئولیت به تولیدکننده ۳. خطرپذیری کمتر ۴. هزینه پرس و جوی کمتر ۵. نشانه کیفیت ۶. معامله یا عهد و پیمان با تولیدکننده محصول ۷. وسیله نمادین برای اظهار شخصیت
علامت تجاری یکی از مهمترین عناصر بازاریابی و موفقیت یک سازمان می باشد و تصویریست که سازمان یا شرکت شما را با همه ابعادش معرفی می کند و خلاصه ای از آنچه را که هستید یا می خواهید باشید را در ذهن بیننده، مشتریان، مصرف کنندگان و... ایجاد می کند.
در واقع نشانه ای است که شرکت یا سازمان شما را از رقبا متمایز می کند و همچنین معرف کالاها و خدمات ایجاد شده توسط شرکت شما می باشد.
در درجه نخست علامت تجاری (برند) یک تعهد است و می گوید که شما آن نام را می شناسید و به تعهد آن اعتماد دارید. اعتماد یک قدم اول حیاتی است که هدف علامت تجاری شتاب دادن به این قدم به وسیله نفوذ تعهد ضمنی علامت تجاری است.
اغلب علائم تجاری یک نشانه ویژه دارند که به عنوان یک میانبر برای به یادآوری تعهد علامت تجاری عمل می کند. این نشانه از رنگ، شکل، حروف، و تصاویر برای خلق یک تصویر متمایز استفاده می کند که هم برای جلب چشم ما و هم برای هدایت نظر ما در مسیری که می خواهد طراحی شده است. علامت تجاری ممکن است با آهنگ، شهرت، عبارات گیرا و ... همراه باشد. تمامی قسمتهای تصویر علامت تجاری به عنوان یک محرک روانی یا محرکی که موجب پیوستگی تمامی نظرات دیگر در مورد علامت تجاری است، عمل می کند.
اگر در جزئیات دقیق شوید می بینید که هر چیزی یک علامت تجاری است، چرا که ما درکمان از دنیا را به وسیله خلق ارتباط درباره چیز های مختلف میسازیم. برای مثال یک درخت، تعهدی ضمنی از زیبایی و سایه را دارد. حتی کلمات نیز علامت تجاری هستند. به عنوان مثال زمانی که می گوییم "سرعت" ، در ذهنتان تصویری از یک ماشین سریع و... تداعی می شود. افراد هم علامت تجاری هستند. وقتی که مردم شما رامی بینند یا نام شما را می شنوند، تصویری از شما را که دارند به یاد می آورند (چیزی که شما می توانید فعالانه مدیریت کنید یا اجازه دهید که اتفاق بیفتد). در یک شرکت جایی که افراد قابل رویت برای مشتریان هستند، مثل یک شرکت خدمات تجاری، افراد آن شرکت قسمت بزرگی از علامت تجاری آن شرکت هستند.
- هدف از ثبت علامت (ثبت برند، ثبت لوگو، ثبت آرم تجاری، ثبت اسم) چیست؟
علامت تجاری از طریق حصول اطمینان از حقوق انحصاری برای شناختن كالاها و خدمات یا اجازه دادن به دیگران مبنی بر استفاده از آن در صورت پرداخت مبلغ، صاحب اثر را محافظت میكند. مدت زمان این حفاظت متفاوت است ولی آرم تجاری قابلیت تمدید شدن نامحدود توسط پرداخت مبلغ مربوطه را دارد. محافظت آرم تجاری توسط مراجع قانونی كه در اكثر نظامها اجازه متوقف كردن تخلف در این زمینه را دارند، تأیید میشود. از دیدگاه وسیعتر، علائم تجاری با رسمیت بخشیدن و دادن سود اقتصادی به صاحبان آنها، در سطح جهانی سرمایهگذاری میكنند و این ابتكار را ترویج میدهند. حفاظت علائم تجاری همچنین مانع تلاشهای رقبای غیرمنصف، مثل متقلبان، برای استفاده از علائم مشخص به منظور فروش محصولات و ارائة خدمات نامرغوب یا متفاوت میشوند. این نظام، آگاهی و امكان سرمایهگذاری جهت تولید و فروش كالاها و خدمات را در منصفانهترین شرایط ممكن به مردم میدهد و از این راه تجارت بینالمللی را تسهیل میكند.
- چه علائمی قابلیت ثبت شدن دارند؟
امكانات این مورد تقریباً نامحدود است. علائم تجاری میتوانند یك یا تركیبی از چند كلمه، حرف یا عدد باشند. میتوانند شامل نقاشیها، سمبلها، نقشهای سهبعدی مثل شكل و بستهبندی كالاها، علائم سمعی مثل موسیقی یا اصوات، رایحهها و یا رنگهایی جهت معرفی ویژگیها باشند. علاوه بر علائم تجاری كه مشخص كننده منبع كالاها یا خدمات هستند، چند دسته علائم دیگر نیز موجود است. علائم اشتراكی متعلق به اتحادیههایی كه اعضاء آنها از آن علائم به منظور معرفی خود با یك سطح كیفی (یا سایر ملزومات آن اتحادیه) استفاده میكنند. مثلاً اتحادیههای معرفیكنندة حسابداران، مهندسان یا معماران. علائم تصدیقنامهها با استانداردهای معین، برای نشان دادن قبولی داده میشوند، ولی محدود به هر گونه عضویتی نیستند. آنها را میتوان به هر كس كه تصدیق كند كالاهای مربوط مطابق استاندارد هستند اعطا كرد. برای نمونه، گواهینامه استاندارد كیفیت "ISO 2000" یك گواهینامه شناخته شده در سطح جهانی است.
- علامت تجاری چگونه ثبت میشود؟
ابتدا، درخواست ثبت آرم باید در دفتر ملی یا منطقهای فهرست شود. این درخواست باید شامل بازسازی واضحی از آرم، با تمام رنگها، طرحها و نقشهای سه بعدی آن برای ثبت، درج شود. این درخواست همچنین باید شامل فهرستی از كالاها و خدمات برگزیده آن علامت باشد. این علامت جهت حفاظت شدن تحت عنوان آرم تجاری یا هرگونه علامت دیگر باید واجد شرایط خاصی باشد. علامت تجاری، علاوه بر معرفی یك محصول مخصوص، باید متمایز از سایر علائم باشد كه مصرفكننده بتواند آن محصول را از سایر محصولات تشخیص بدهد. ضمن اینكه نباید مصرفكننده را فریب دهد یا به اشتباه بیندازد یا اینكه به قوانین و اخلاقیات بیحرمتی كند. و بالاخره، حقوق داده شده نباید مساوی یا حتی مشابه حقوق اعطاء شده به صاحب علامت دیگری باشد. با جستوجو و آزمایش توسط دفتر ملی یا مخالفت ثالثی كه ادعای حقوق مساوی یا مشابه دارد میتوان از این بابت اطمینان حاصل كرد.