نام تجاری و خصوصیات آن

یکی از انواع موضوع مالکیت صنعتی نام تجاری است.نام تجاری نام یا عنوانی است که که تاجر با آن نام یا عنوان معین به فعالیت اقتصادی و تجارتی می پردازد. با این ترتیب نام تجاری عاملی است که تجار و موسسه یا بنگاه های مربوط به آنان را از یکدیگر متمایز می گرداند. به تعبیر دیگر نام یا اسم تجاری، تاجری را از تاجر دیگر و یا یک موسسه وبنگاه اقتصادی را از بنگاه های اقتصادی دیگر متمایز میکند اما این نام به هیچ وجه نوع تولیدات و محصولات یا خدماتی را که موسسات تجاری مزبور و تاجر عرضه و ارائه میکنند همچنین نوع فعالیت تجار را مشخص و متمایز نخواهد ساخت. بنابراین نام تجارتی با مارک تولید یا مارک خدمات اقتصادی تفاوت دارد هرچند مارک تولید ممکن است از نام یا عنوانی تشکیل شود. مارک تولید یا مارک محصولات میتواند نام یا علامت و یا عنوانی باشد که کالا یا محصول و خصوصیات آن را از سایر محصولات و تولیدات مشابه مشخص کند و جنبه نمادین داشته باشد.

نام تجارتی تاجری که دارای موسسه بازرگانی یا تجارتخانه ای با شعب متعدد است، نمی تواند مختلف باشد زیرا تعدد نام تجارتی در این گونه موارد گمراه کننده است و تفکیک یا تمیز آن برای دیگران مشکل خواهد بود. در بسیاری از کشور ها از جمله در فرانسه تابلو که یک علامت فیزیکی است و در موارد مختلف به کار می رود، در واقع وسیله ای برای شناسایی محل تجارتخانه تاجر محسوب میشود ولی با نام تجاری تفاوت دارد یعنی ارتباطی با مایه ی تجاری نام تجارتی ندارد. زیرا تابلو جدا از نام تجارتی است و مشخص کننده محل فعالیت تاجر است. هرچند یک موسسه تجاری تاجر ممکن است دارای تابلو یا علامتی باشد که از نقطه نظر مراودت تجاری بسیار با ارزش جلوه کند ولی لازم نیست نام تجاری توام با تابلو یا علامتی خاص باشد اما مانعی ندارد که یک نام تجاری دارای آرم یا علامت نیز باشد و هر دو بیان کننده خصوصیات و شناسایی تاجر و وسیله تمایز از نام های تجارتی دیگر باشد ولی با تابلو مشخص کننده محل فعالیت تاجر تفاوت دارد و جزء نام تجارتی نیست.
نام تجارتی با نام مشخص حقوقی خصوصا نام شرکت های تجاری کاملا تفاوت دارد و همان طور قبلا اشاره شد در فرانسه نام تجارتی و نام شرکت های با دو اصطلاح مختلف از یکدیگر متمایز شده اند و ارزش اقتصادی آنها نیز یکسان نیست زیرا نام تجاری از جمله مایه تجاری تاجر محسوب میشود و دارای ارزش اقتصادی به علت جلب مشتری است و حال آنکه نام شرکت های تجاری با وجود خصوصیاتی که انواع شرکت ها دارند، نام شرکت، به دنبال نوع شرکت اورده می شود. به طور مثال شرکت سهامی گل یاس، نام و عنوان «گل یاس»خاصیت حق کسب و پیشه یا مایه تجارتی در نام تجارتی تاجر را ندارد.

با توجه به مطالب عنوان شده خصوصیات مهم نام تجاری به طور خلاصه عبارتند از:
1- نام تجاری معرف تاجر یا بنگاه تجاری به عموم مردم است.
2- نام تجاری عامل تمایز یک تاجر یا بنگاه تجاری از سایر تاجرها یا بنگاه های تجارتی است.
3- نام تجاری معرف نوع خدمات تجاری یا عرضه کالا یا محصولات خاص نیست و تاجر می تواند خدمات تجاری مختلفی را ارائه کند یا کالاهای متفاوتی را به بازار عرضه نماید.
4- نام تجاری با تابلو شناسایی محل فعالیت و تجارتخانه تاجر، تفاوت دارد، هرچند مانعی ندارد که نام تجاری همراه تابلو باشد.
5- نام تجاری غیر از مارک یا آرم و علامت عرضه کالا یا ارئه خدمات است.
6- نام تجاری یک جزء از مایه تجاری یا حق کسب و پیشه و تجارت و تاجر محسوب است و تابلو چنین خصیصه ای ندارد.